Ο Ιπποκράτης θεωρούσε ότι ο ιατρικός φάκελος ασθενή θα έπρεπε να εξυπηρετεί δύο σκοπούς:

  1. να αντανακλά επακριβώς την πορεία της ασθένειας
  2. να δίνει πληροφορίες σχετικά αίτια της ασθένειας

Ο κλασικός ιατρικός φάκελος ασθενή αρχικά μας δίνει μια εικόνα της υγείας του ασθενούς. Συνήθως περιέχει ευρήματα εξετάσεων, θεραπευτικές πληροφορίες και τα προσωπικά στοιχεία του ασθενούς και καταχωρούνται από τoν γιατρό ή τους νοσηλευτές.

Σύγχρονος Χειρόγραφος Ιατρικός Φάκελος Ασθενή

Ο σύγχρονος φάκελος ασθενή χωρίζεται σε κάποια κύρια μέρη με βάση την πηγή των δεδομένων. Τα δεδομένα που εξάγονται από τις επισκέψεις του ασθενούς διαμορφώνουν το πρώτο μέρος του φακέλου. Τα δεδομένα που προκύπτουν από εργαστηριακές μελέτες αποτελούν το δεύτερο μέρος του φακέλου. Το τελευταίο μέρος αποτελείται από γνωματεύσεις ακτινογραφιών, από αξονικές τομογραφίες ή υπερήχους. Ταυτόχρονα, υπάρχει και χρονολογική ταξινόμηση των δεδομένων σε κάθε μέρος του φακέλου.

Δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις η σύγχρονη πραγματικότητα αντανακλάται στους χειρόγραφους φακέλους που είτε βρίσκονται εγκαταλελειμμένοι σε ράφια αποθηκών και δεν μπορούν να βρεθούν, είτε είναι προσβάσιμοι, αλλά σε κατάσταση που τους καθιστά ακατάλληλους για οποιαδήποτε χρήση, ακόμα και για την ανάγνωσή τους. Η κακή τους κατάσταση έγκειται στο ελλιπές, ανακριβές, περιττό και δυσανάγνωστο περιεχόμενο, στις ανοργάνωτες μη δομημένες και κακώς ταξινομημένες πληροφορίες, στα τμήματα καθώς και στην παραπομπή σε άλλα ιατρικά ιδρύματα και επαγγελματίες υγείας. Για αυτό και ο χειρόγραφος φάκελος δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς του επακριβώς και παράλληλα με την ιατρική γνώση που εμπλουτίζεται συνεχώς ο ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος γίνεται επιτακτική ανάγκη.

Ηλεκτρονικός Ιατρικός Φάκελος Ασθενή

Ο ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος του ασθενούς είναι ένας ψηφιακά αποθηκευμένος φάκελος με σκοπό να υποστηριχτεί η φροντίδα υγείας του ατόμου εφ’ όρου ζωής. Προωθεί την έρευνα και την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και βοηθά στην πρόσβαση και στο διαμοιρασμό πληροφοριών στους επαγγελματίες υγείας με φιλικό τρόπο καθώς ελέγχεται και η ασφάλεια των δεδομένων.

Τα πρώτα χρόνια που έγιναν αξιόλογες προσπάθειες για τη χρήση του ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου, τα δεδομένα καταγραφόταν σε μορφή κειμένου και οι γιατροί φαινόταν διστακτικοί στη χρήση του, λόγω του μη φιλικού περιβάλλοντος που προσέφεραν. Ακόμα, η τεχνολογική εκπαίδευση του ιατρικού προσωπικού ήταν ελλιπής και το κόστος τέτοιων πληροφοριακών συστημάτων ήταν υπέρογκο. Παρ’ όλα αυτά, ένας μεγάλος αριθμός ηλεκτρονικών ιατρικών φακέλων εύχρηστων και αξιόπιστων αναπτύχθηκαν και εξελίχθηκαν τα τελευταία χρόνια.

Ο ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος χρησιμοποιείται σε δύο επίπεδα παροχής υγεία, στην πρωτοβάθμια φροντίδα και την δευτεροβάθμια ή την πιο ειδικευμένη φροντίδα ασθενών. Αναφορικά με την πρωτοβάθμια φροντίδα, οι γενικοί ιατροί χρησιμοποιούν τον ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο πολύ παραπάνω από τους ειδικούς ιατρούς. Πιο συγκεκριμένα σήμερα στην Ολλανδία το 90% των γενικών ιατρών χρησιμοποιεί ΗΙΦΑ για διάφορους σκοπούς όπως διοικητικούς, ιατρικούς και οικονομικούς.

Τα δεδομένα του Ηλεκτρονικού Ιατρικού Φακέλου Ασθενή είναι τα κλασσικά δεδομένα που εισάγονται σε ένα χειρόγραφο ιατρικό φάκελο. Έτσι, υπάρχουν δημογραφικά δεδομένα του ασθενούς, τα αποτελέσματα των εξετάσεων, οι ιατρικές οδηγίες και η φαρμακευτική αγωγή καθώς επίσης αποθηκεύονται και ακτινογραφίες ή αξονικές ή άλλες αντίστοιχες εξετάσεις. Το τελευταίο συστατικό στοιχείο του, το ανθρώπινο δυναμικό είναι το ιατρικό, το παραϊατρικό, το διοικητικό και το γραμματειακό προσωπικό. Ακόμα σε αυτήν την κατηγορία εντάσσονται οι υπεύθυνοι του συστήματος, δηλαδή αυτοί που το υλοποιούν το και το συντηρούν όπως αναλυτές, προγραμματιστές και τεχνικοί υλικού.

Οι Διαφορές

Οι διαφορές μεταξύ του κλασσικού χειρόγραφου ιατρικού φακέλου και του ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου είναι αξιοσημείωτες. Αυτός είναι και ο λόγος που μέρα με την μέρα ο δεύτερος κερδίζει έδαφος στο χώρο της ιατρικής.

Ο χειρόγραφος ιατρικός φάκελος:

  1. δίνει ελευθερία στην έκφραση
  2. δεν απαιτεί ειδική εκπαίδευση του ιατρικού προσωπικού
  3. μπορεί να μεταφερθεί εύκολα στους χώρους ενός νοσοκομείου χωρίς την χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή
  4. έχει ελάχιστο κόστος

Ωστόσο, ο ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος:

  1. μπορεί να χρησιμοποιηθεί ταυτόχρονα από πολλούς χρήστες
  2. η πρόσβαση είναι γρήγορη και εύκολη
  3. δεν τίθενται θέματα αναγνωσιμότητας καθώς υποστηρίζεται μια δομημένη είσοδος των δεδομένων
  4. διευκολύνεται η ιατρική απόφαση αφού συγκεντρώνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τον ασθενή
  5. δίνει μια συνολική εικόνα για την κατάσταση της υγείας του
  6. δίνεται η δυνατότητα περίπλοκης ανάλυσης και γρήγορης ανταλλαγής δεδομένων
  7. ελαχιστοποιείται ο απαιτούμενος χώρος αποθήκευσης των κλασσικών φακέλων καθώς και ο φόβος να χαθούν σημαντικά δεδομένα για την κατάσταση του.

Τέλος, υψίστης σημασίας είναι τα θέματα ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων του ασθενούς και η διαφύλαξη του ιατρικού απορρήτου, πρόβλημα το οποίο συναντάται κυρίως στην χρήση του ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου ασθενή.

Αρχείο Επεξεργασίας Του GDPR Και Ιατρικός Φάκελος Ασθενή

Στο Αρχείο Επεξεργασίας του GDPR καταγράφουμε διαδικασίες. Δεν καταγράφουμε στοιχεία συγκεκριμένων ασθενών.

Το Αρχείο το τηρούμε για δική μας χρήση στο ιατρείο και για την καλύτερη οργάνωσή του.

Τα στοιχεία ασθενών εξακολουθούν να καταγράφονται στον Ηλεκτρονικό Ιατρικό Φάκελο, όπως αυτό προβλέπεται από το Άρθρο 14 του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας. Η δομή και το περιεχόμενο του Ιατρικού Φακέλου με τα στοιχεία των ασθενών δεν τροποποιείται από τις διατάξεις του GDPR ούτε αντικαθίσταται από κάποιο άλλο αρχείο.

Βιβλιογραφία

Μπότσης Τ.- Χαλκιώτης Σ. (2005). Πληροφορική Υγείας. Η Εφαρμογή της Πληροφορικής στο Χώρο της Υγείας. Αθήνα: Δίαυλος