Τα νύχια είναι ανατομικό στοιχείο του οργανισμού του ανθρώπου, αλλά και άλλων πλασμάτων της φύσης. Στον άνθρωπο βέβαια, με τη βιολογική εξέλιξη του και με το πέρασμα των αιώνων, τα νύχια δεν έχουν το λειτουργικό χαρακτήρα για τον οποίο δημιουργήθηκαν.
Στις ημέρες μας τα νύχια του ποδιού και του χεριού περισσότερο, για τον άνθρωπο, έχουν έναν αισθητικό χαρακτήρα και κατέχουν σημαντικό ρόλο στην ολοκλήρωση της προσωπικότητάς του. Τα όμορφα νύχια πάντα κολακεύουν τον κάτοχο τους, είτε πρόκειται για άνδρα είτε για γυναίκα και είναι ο λόγος που μία ολόκληρη βιομηχανία έχει στηθεί πάνω στην περιποίηση και αισθητική παρουσία των ονύχων.
Μία ιδιαιτερότητα των νυχιών όμως που έχει παραμείνει αναλλοίωτη στο πέρασμα των αιώνων είναι οι διάφορες αλλοιώσεις τους, οι οποίες μπορούν να προ-οιωνίζουν και να συνυπάρχουν με πολλές ασθένειες του σώματός μας.
Πρώτος ο Ιπποκράτης, ο αρχαίος πρόγονος των Ελλήνων, είχε περιγράψει μία παθολογική εικόνα των νυχιών που συνυπήρχε με νοσήματα των πνευμόνων, γεγονός που αποδέχεται και στις ημέρες μας η ιατρική κοινότητα και τους έχει δώσει την ονομασία «Ιπποκράτειοι όνυχες»
Οι αλλοιώσεις που μπορούν να παρουσιαστούν στα νύχια μπορεί να αφορούν το χρώμα τους, τη σύσταση τους, το σχήμα τους, την επιφάνεια τους και τα μαλακά μόρια πέριξ του νυχιού. Μερικές από τις προαναφερθείσες αλλοιώσεις μπορουν να περιγραφούν ως:
- λευκοί, κυανοί, πράσινοι όνυχες
- αύλακες στην επιφάνεια του όνυχα κατά μήκος ή κατά το πλάτος αυτού
- στίγματα στην επιφάνεια του νυχιού σαν πολλαπλά χτυπήματα με τη μύτη καρφίτσας
- “μάδημα” των ονύχων
- καταστροφή του φυσιολογικού σχήματος χωρίς να υπάρχει ένα σαφές εξωτερικό μηχανικό αίτιο
Γιατί όμως συνύπαρξη πόνων στους μύες και στο σκελετό του ανθρώπου με ταυτόχρονη βλάβη των νυχιών να είναι ένα κακό σημάδι;
Με μελέτες της τελευταίας δεκαετίας έχει αποδειχθεί ότι πολλά νοσήματα και σύνδρομα του μυοσκελετικού συστήματος είναι συσχετισμένα με αλλοιώσεις των ονύχων. Στο σύνολο αλλοιώσεις των ονύχων απαντώνται σε 20 παθήσεις και 23 σύνδρομα του μυοσκελετικού συστήματος.
Αναφορικά μερικά από τα πιο γνωστά είναι:
- σκληροδερμία
- ερηθηματώδης λύκος
- πολυμυοσίτιδα
- δερματομυοσίτιδα
- φυματίωση
- ουρική αρθρίτιδα
- ψωριασική αρθρίτιδα
- ρευματοειδή αρθρίτιδα
- σαρκοείδωση
- οστεομαλακία
- οστεοπόρωση
Πρέπει να σημειωθεί όμως ότι όταν παρατηρήσουμε μία αλλοίωση στους όνυχες, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι υφίσταται κάποιο νόσημα του μυοσκελετικού μας συστήματος. Αυτό απαιτεί την ιδιαίτερη γνώση και συνεργασία ιατρών τριών ειδικοτήτων: δερματολόγου, ορθοπαιδικού και ρευματολόγου χωρίς να αποκλείεται και ο συμβουλευτικός ρόλος άλλων ιατρικών ειδικοτήτων.
Στατιστικά έχει διαπιστωθεί ότι ο ασθενής με αλλοίωση στους όνυχες, πιο σπάνια αναζητεί την ιατρική βοήθεια από τον ασθενή που υποφέρει από ένα πόνο σε μία άρθρωση. Η διαπίστωση αυτή καθιστά αναγκαία την κλινική και παρακλινική εξέταση των ονύχων ενός ασθενούς που προσέρχεται στο ορθοπαιδικό ιατρείο, καθόσον πολλές φορές η αναγνώριση των αλλοιώσεων αυτών θα βοηθήσει σε μία πρώιμη διάγνωση ενός νοσήματος ή συνδρόμου, στο διαχωρισμό της πάθησης από άλλα νοσήματα που μοιάζουν.
Από τα πιο συχνά παραδείγματα είναι ο ασθενής ο οποίος ταλαιπωρείται από πόνους στο γόνατο για μήνες χωρίς να βρίσκει ανακούφιση με την ξεκούραση αλλά ούτε και με τα φάρμακα. Κάποια στιγμή παρατηρεί και περίεργες αλλοιώσεις στα νύχια του, που μόνο φυσιολογικές δεν είναι. Το γνωστοποιεί στον ιατρό του και κατόπιν διαφόρων εξετάσεων καταλήγουν ότι τελικά ότι η αιτία του πόνου στο γόνατο είναι η ψωρίαση, νόσος που προσβάλλει τις μεγάλες αρθρώσεις του σώματος πριν να εκδηλωθούν δερματικές αλλοιώσεις στο 30% των περιπτώσεων, γεγονός που ενισχύει την διαγνωστική φιλοσοφία που πρέπει να διέπει τον κλινικό ιατρό και ειδικότερα τον ορθοπαιδικό. Αποδεικνύοντας ότι ένα άλγος σε άρθρωση του σώματος οφείλεται σε υποβόσκουσα ψωρίαση τότε και το θεραπευτικό σχήμα και η πρόγνωση της αρθρίτιδας διαφοροποιείται.
Αρκετές περιπτώσεις όπου οι αλλοιώσεις των ονύχων προηγούνται της παθήσεως του μυοσκελετικού συστήματος οι ασθενείς απευθύνονται σε ιατρό διάφορο του ορθοπαιδικου, συνήθως δερματολόγο ή παθολόγο. Οι ιατροί αυτοί θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι και να προσανατολίζουν τον ασθενή για μία ορθοπαιδική εκτίμηση. Και τοιουτοτρόπως, οι ορθοπαιδικοί ιατροί θα πρέπει να είναι ενήμεροι αυτών των αλλοιώσεων των ονύχων, ώστε να περιλαμβάνουν στη διαφορική διάγνωστική τους πρακτική και τα προαναφερθέντα νοσήματα και σύνδρομα.
Συμπερασματικά οι αλλοιώσεις των ονύχων δεν πρέπει να παραβλέπονται και να απαξιούνται από τον ασθενή και να αναζητούν άμεσα τη συμβουλή ενός ειδικού επιστήμονα ιατρού. Αλλά και όλοι οι κλινικοί ιατροί μπορεί να έρθουν αντιμέτωποι με αλλοιώσεις των ονύχων οι οποίες δεν πρέπει να παραβλέπονται χωρίς ιδιαίτερη σημασία. Η λήψη λεπτομερούς ιστορικού με τη συνεργασία του ασθενούς, η ταυτοποίηση του τύπου της αλλοιώσεως που είναι και το δύσκολο βήμα της εξετάσεως, πιθανώς να οδηγήσουν έγκαιρα τον ασθενή στην κατάλληλη θεραπεία για ένα νόσημα το οποίο ίσως δεν έχει εκδηλωθεί ακόμη ή επικαλύπτεται από κάποιο άλλο νόσημα ή σύνδρομο.