Ο πόνος στο πέλμα πολύ συχνά σημαίνει πελματιαία απονευρωσίτιδα, έναν από τους πιο συνηθισμένους τραυματισμούς στον χώρο των δρομέων μεγάλων αποστάσεων. Ειδικά αυτή την εποχή που ο όγκος των χιλιομέτρων έχει ανέβει σημαντικά, εξαιτίας της προετοιμασίας για τον Αυθεντικό Μαραθώνιο της Αθήνας, παρατηρείται έξαρση του φαινομένου.
Η αντιμετώπισή της συνδέεται άμεσα με τις αιτίες που την προκαλούν, αφού η εμφάνισή της μάλλον θα βάλει φρένο στις προπονήσεις και θα σβήσει το όνειρο και τις ελπίδες για το πολυπόθητο ρεκόρ.
Πελματιαία απονευρωσίτιδα – Τι είναι
Η πελματιαία απονεύρωση είναι ένας ισχυρός σύνδεσμος του πέλματος που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το δέρμα. Συνδέει την πτέρνα με τα δάχτυλα και υποστηρίζει την καμάρα του ποδιού, απορροφώντας τα φορτία που δέχεται το πόδι μας κατά τη βάδιση ή το τρέξιμο.
Όταν ο σύνδεσμος αυτός φλεγμαίνει -για λόγους που θα αναλύσουμε παρακάτω- προκαλεί έντονο πόνο κατά την βάδιση και το τρέξιμο, κατάσταση που ονομάζεται πελματιαία απονευρωσίτιδα.
Συμπτώματα
Το πιο κοινό σύμπτωμα της πελματιαίας απονευρωσίτιδας είναι ο οξύς πόνος στο εσωτερικό μέρος του πέλματος, ειδικά κοντά στη φτέρνα. Σε πιο βαριές περιπτώσεις, μπορεί να πονάει ολόκληρη η πελματιαία απονεύρωση.
Ο πόνος είναι εντονότερος στα πρώτα 5-10 πρωινά βήματα του ασθενή, ο οποίος δυσκολεύεται να πατήσει στο έδαφος και πονάει πολύ. Στις ήπιες καταστάσεις και όταν το πόδι ζεσταθεί, ο πόνος υποχωρεί αισθητά.
Αν η κατάσταση δεν θεραπευτεί, ο πόνος έχει την τάση να χειροτερεύει κατά την διάρκεια της ημέρας, εφόσον ο πάσχων συνεχίζει την δραστηριότητά του. Στις σοβαρότερες περιπτώσεις ο ασθενής παρουσιάζει δυσκολία στη βάδιση ακόμα και για λίγα μέτρα, καθιστώντας την πάθηση πολύ περιοριστική για την καθημερινότητά του.
Στο τρέξιμο το σύμπτωμα εξελίσσεται προοδευτικά και συσσωρευτικά. Όσο η πάθηση εξελίσσεται και κυρίως χρονιάζει, ο πόνος γίνεται εντονότερος, με αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά ο όγκος και η ένταση των προπονήσεων, ή και αυτές να διακόπτονται εντελώς.
Δρομικές αιτίες
H πελματιαία απονευρωσίτιδα προσβάλλει κυρίως δρομείς που υπερπροπονούνται, που παραμελούν τις διατάσεις ή το παρακάνουν με διαλειμματικές προπονήσεις και με προπονήσεις σε ανηφόρες.
Επίσης, είναι δυνατό να προκληθεί από μία ξαφνική αύξηση των χιλιομέτρων ή ελλιπή προθέρμανση πριν από κάποια έντονη προπόνηση.
Άλλο σημαντικό στοιχείο είναι ο εξοπλισμός και οι επιφάνειες στις οποίες πραγματοποιούνται οι προπονήσεις. Πολλοί μπαίνουν στον πειρασμό να επιλέξουν πολύ σκληρά παπούτσια που δεν είναι κατάλληλα για τον ρυθμό των προπονήσεών τους, τον αγώνα στόχο ή ακόμα και για το σωματικό τους βάρος. Αυτά σε συνδυασμό με το τρέξιμο σε σκληρές επιφάνειες, όπως είναι το τσιμέντο, η άσφαλτος ή κάποιο ταρτάν που δεν έχει συντηρηθεί/ ανανεωθεί για πολλά χρόνια, αργά ή γρήγορα θα οδηγήσουν σε τραυματισμό.
Επίσης δεν πρέπει να ξεχνούν να ανανεώνουν τα προπονητικά και τα αγωνιστικά τους παπούτσια όταν χρειάζεται και να μην μπαίνουν στον πειρασμό να συνεχίζουν προκειμένου να φτάσουν σε νέο ρεκόρ χιλιομέτρων με το ίδιο ζευγάρι. Κανένα δρομικό παπούτσι δεν είναι σχεδιασμένο και κατασκευασμένο για να ξεπεράσει τα 1.000 χιλιόμετρα και το σωστό είναι να φροντίσετε για την αντικατάστασή του πολύ νωρίτερα. Ειδικά τα νέα super-shoes με τα περίφημα carbon-plates, βάσει οδηγιών κατασκευαστή δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 300 χιλιόμετρα χρήσης, ενώ πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε πολύ γρήγορες προπονήσεις και σε αγώνες.
Τέλος, εμβιομηχανικές αποκλίσεις, όπως η υψηλή ποδική καμάρα (κοιλοποδία), η πλατυποδία ή ακόμη και ο υπερβολικός πρηνισμός αποτελούν συχνές αιτίες της πελματιαίας απονευρωσίτιδας.
Ποια είναι η καλύτερη θεραπεία για την πελματιαία απονευρωσίτιδα
Καταρχάς είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί άμεσα η πάθηση. Η πελματιαία απονευρωσίτιδα λειτουργεί συσσωρευτικά, και όσο κάποιος την αφήνει, τόσο αυτή επιδεινώνεται.
Το πρώτο βήμα για τη θεραπεία της πελματιαίας απονευρωσίτιδας είναι η μείωση του οιδήματος. Βάλτε στην κατάψυξη ένα μπουκάλι με νερό, και όταν παγώσει χρησιμοποιήστε το για να ρολάρετε επάνω του το πέλμα σας, ασκώντας σταθερή πίεση. Επίσης μπορείτε να γεμίσετε μία λεκάνη με νερό και πάγο και να βάλετε το πόδι σας για όσο χρόνο αντέχετε, χωρίς αυτό να γίνει βασανιστικό. Πολλούς δρομείς τους ανακουφίζει το μασάζ με μπαλάκι του γκολφ.
Αρκετές μελέτες υποστηρίζουν τα οφέλη της χρήσης μυοπεριτονιακής απελευθέρωσης (foam rolling, μασάζ με ξυλάκια) για την αντιμετώπιση του πόνου της πελματιαίας απονευρωσίτιδας. Επίσης, η διάταση του πέλματος ή και της γαστροκνημίας μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των πόνων που σχετίζονται με την πάθηση.
Τέλος αποφύγετε να περπατάτε ξυπόλητοι ή με παπούτσια που δεν υποστηρίζουν επαρκώς το πέλμα σας, καθότι αυτό θα καθυστερήσει την θεραπεία σας.
Πότε πρέπει να επισκεφθείτε τον ορθοπαιδικό σας
Εάν ο πόνος επιμένει για πάνω από 2 εβδομάδες, ή αν είναι τόσο έντονος που δεν σας επιτρέπει να προπονηθείτε κατάλληλα ή ακόμα και να περπατήσετε, είναι απαραίτητο να επισκεφθείτε έναν έμπειρο ορθοπαιδικό.
Εκείνος, ανάλογα με την περίπτωση θα σας προτείνει διάφορες θεραπευτικές επιλογές όπως λήψη αντιφλεγμονωδών, χρήση ορθωτικών πελμάτων, kinesio-taping, ενέσεις κορτιζόνης, ή/ και νυχτερινούς νάρθηκες για τη μείωση των συμπτωμάτων.
Επί εμμονής των συμπτωμάτων, ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει φυσικοθεραπεία με κρουστικό υπέρηχο (Shockwave – ESWT).
Τέλος, όλο και περισσότεροι γιατροί καταφεύγουν στην έγχυση πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια (PRP), αφού οι πιο πρόσφατες μελέτες έδειξαν μονιμότερα αποτελέσματα.
