Τι είναι το Σύνδρομο Πρόσκρουσης Ώμου;

Το Σύνδρομο Πρόσκρουσης Ώμου (Shoulder Impingement Syndrome) αποτελεί μία από τις συχνότερες αιτίες πόνου στην περιοχή του ώμου και αφορά κυρίως τους τένοντες του στροφικού πετάλου και τον υπακρωμιακό θύλακο.

Προκύπτει όταν, κατά την ανύψωση του βραχίονα, οι δομές αυτές συμπιέζονται επαναλαμβανόμενα μεταξύ του ακρωμίου και της κεφαλής του βραχιονίου. Η μηχανική αυτή σύγκρουση οδηγεί σε:

  • ερεθισμό και φλεγμονή των τενόντων,
  • οίδημα στον υπακρωμιακό χώρο,
  • πόνο και περιορισμό της κινητικότητας, ιδιαίτερα σε κινήσεις πάνω από το ύψος του ώμου ή σε δραστηριότητες που απαιτούν επαναλαμβανόμενη ανύψωση του χεριού.

Εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, η κατάσταση μπορεί να εξελιχθεί σε τενοντοπάθεια, εκφυλισμό των τενόντων ή ακόμη και ρήξη του στροφικού πετάλου.

Αίτια – Γιατί δημιουργείται η πρόσκρουση;

Το Σύνδρομο Πρόσκρουσης Ώμου προκύπτει από μία ή περισσότερες από τις παρακάτω αιτίες:

  1. Υπέρχρηση του ώμου
    Εμφανίζεται συχνά σε άτομα που σηκώνουν βάρη, αθλούνται ή εκτελούν επαναλαμβανόμενες κινήσεις πάνω από το κεφάλι. Η συνεχής καταπόνηση οδηγεί σε ερεθισμό των τενόντων και του υπακρωμιακού θυλάκου.
  2. Μυϊκή ανισορροπία
    Αδύναμοι ή δυσλειτουργικοί σταθεροποιητές της ωμοπλάτης (π.χ. πρόσθιος οδοντωτός, μέσος/κάτω τραπεζοειδής) επηρεάζουν τη σωστή κινηματική της άρθρωσης. Έτσι ο ώμος «χάνει» τη φυσιολογική του μηχανική, μειώνοντας τον υπακρωμιακό χώρο.
  3. Ανατομικές παραλλαγές του ακρωμίου
    Ορισμένοι τύποι ακρωμίου (όπως το «αγκιστροειδές» ακρώμιο) δημιουργούν στενότερο υπακρωμιακό χώρο, ευνοώντας τη μηχανική πρόσκρουση κατά την ανύψωση του χεριού.
  4. Φλεγμονή στον υπακρωμιακό θύλακο (θυλακίτιδα)
    Ο διογκωμένος θύλακος περιορίζει τον χώρο κάτω από το ακρώμιο και επιτείνει την τριβή των τενόντων κατά την κίνηση.
  5. Τενοντίτιδα/Τενοντοπάθεια υπερακανθίου
    Ο τένοντας του υπερακανθίου διέρχεται ακριβώς από το σημείο όπου εμφανίζεται η πρόσκρουση. Οποιαδήποτε πάχυνση ή φλεγμονή τον καθιστά πιο ευάλωτο στη συμπίεση.

Συμπτώματα – Πώς εκδηλώνεται;

Το Σύνδρομο Πρόσκρουσης Ώμου εκδηλώνεται συνήθως με:

  • Πόνο κατά την πλάγια ανύψωση του χεριού ή σε κινήσεις πάνω από το επίπεδο του ώμου.
  • Αδυναμία σε δραστηριότητες που απαιτούν άρση του χεριού, έστω και με μικρό βάρος.
  • Νυχτερινό πόνο, ιδιαίτερα όταν ο ασθενής ξαπλώνει πάνω στον πάσχοντα ώμο.
  • Αίσθηση «πιασίματος», τριβής ή μπλοκαρίσματος κατά την κίνηση.
  • Μείωση του εύρους κίνησης, κυρίως στην ανύψωση και έξω στροφή.
  • Πόνο μετά από άσκηση ή χειρωνακτική δραστηριότητα.

Σε πιο προχωρημένα στάδια, η χρόνια πρόσκρουση μπορεί να οδηγήσει σε τενοντοπάθεια ή ακόμη και ρήξη του στροφικού πετάλου.

Διάγνωση

Η διάγνωση του Συνδρόμου Πρόσκρουσης βασίζεται σε:

  • Κλινική εξέταση
    Εξειδικευμένες δοκιμασίες όπως τα Neer και Hawkins–Kennedy tests αξιολογούν την ύπαρξη πόνου και περιορισμού που σχετίζονται με την πρόσκρουση.
  • Υπέρηχο ώμου
    Παρέχει άμεση απεικόνιση των τενόντων του στροφικού πετάλου και του υπακρωμιακού θυλάκου, επιτρέποντας την εκτίμηση για τενοντίτιδα, θυλακίτιδα ή ασβεστώσεις.
  • Μαγνητική τομογραφία (MRI)
    Ενδείκνυται όταν υπάρχει υποψία τενοντοπάθειας, μερικής ή ολικής ρήξης του στροφικού πετάλου ή άλλων συνοδών βλαβών.

Θεραπεία – Πώς αντιμετωπίζεται;

1. Συντηρητική θεραπεία (πρώτη επιλογή)

Η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών παρουσιάζει σημαντική βελτίωση χωρίς χειρουργική επέμβαση.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει:

  • Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs) για ανακούφιση από τον πόνο και μείωση της φλεγμονής.
  • Στοχευμένη φυσικοθεραπεία με έμφαση στην ενδυνάμωση των σταθεροποιητών της ωμοπλάτης και των μυών του στροφικού πετάλου, καθώς και στην αποκατάσταση της σωστής κινηματικής του ώμου.
  • Παγοθεραπεία για μείωση οξέος πόνου και φλεγμονής.
  • Τροποποίηση δραστηριοτήτων αποφυγή επαναλαμβανόμενων κινήσεων πάνω από το ύψος του ώμου και προσαρμογή της καθημερινότητας.
  • Ενέσιμες θεραπείες όπως υπακρωμιακή έγχυση κορτιζόνης ή PRP σε επιλεγμένες περιπτώσεις επίμονης φλεγμονής.

2. Χειρουργική αντιμετώπιση

Εξετάζεται μόνο όταν:

  • ο πόνος παραμένει για >3–6 μήνες παρά τη συντηρητική αγωγή
  • υπάρχει σημαντικός περιορισμός της λειτουργικότητας
  • συνυπάρχει τενοντοπάθεια ή ρήξη στροφικού πετάλου

Η επέμβαση πραγματοποιείται αρθροσκοπικά και περιλαμβάνει:

  • καθαρισμό του υπακρωμιακού χώρου (debridement)
  • αφαίρεση του φλεγμονώδους ιστού ή επασβεστώσεων
  • υπακρωμιακή αποσυμπίεση, ώστε να αυξηθεί ο διαθέσιμος χώρος και να μειωθεί η μηχανική πρόσκρουση

Η αρθροσκόπηση ώμου προσφέρει ταχύτερη ανάρρωση, μικρότερο μετεγχειρητικό πόνο και γρηγορότερη επιστροφή στις δραστηριότητες σε σχέση με τις παλαιότερες ανοικτές μεθόδους.

Πρόληψη – Πώς μειώνεται ο κίνδυνος εμφάνισης;

Η σωστή λειτουργία του ώμου και η αποφυγή υπερφόρτισης μπορούν να αποτρέψουν την ανάπτυξη πρόσκρουσης. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δίνεται στα εξής:

  • Κατάλληλη τεχνική στις ασκήσεις και στα αθλήματα με αποφυγή λανθασμένων κινήσεων πάνω από το ύψος του ώμου που αυξάνουν την τριβή στο στροφικό πέταλο.
  • Ενδυνάμωση των σταθεροποιητών της ωμοπλάτης με στοχευμένες ασκήσεις για τους οπίσθιους δελτοειδείς, τραπεζοειδείς, ρομβοειδείς και τον πρόσθιο οδοντωτό, που βελτιώνουν τη βιομηχανική του ώμου.
  • Προοδευτική αύξηση στον όγκο και την ένταση της προπόνησης, ειδικά σε αθλήματα με επαναλαμβανόμενες κινήσεις άνω άκρου.
  • Τακτικές διατάσεις, ειδικά για τους θωρακικούς και τον οπίσθιο στερνοκλειδικό θύλακο, ώστε να διατηρείται η ευκαμψία και να μειώνεται η πίεση στους τένοντες.
  • Σωστή εργονομία στις καθημερινές δραστηριότητες και στην εργασία. Ρύθμιση ύψους γραφείου, οθόνης και θέσης σώματος για αποφυγή παρατεταμένων θέσεων που επιβαρύνουν τον ώμο.

Ο Χιώτης Ν. Ιωάννης, MD, MSc, PhD, Ορθοπαιδικός Χειρουργός – Αθλητίατρος, διαθέτει υψηλή εξειδίκευση στη χειρουργική ώμου και στις σύγχρονες ελάχιστα επεμβατικές – αρθροσκοπικές τεχνικές για την αντιμετώπιση των παθήσεων του στροφικού πετάλου και του υπακρωμιακού χώρου.

Κλείστε το ραντεβού σας online μέσω της επίσημης σελίδας: https://chiotisioannis.gr/appointment/