Η οστεοπόρωση είναι ένα νόσημα των οστών που προκαλεί την ευθραυστότητα τους και το τελικό και μοιραίο αρκετές φορές για τον άνθρωπο σύμπτωμα, το κάταγμα. Από μελέτες έχει αποδειχθεί ότι τα οστεοπορωτικά κατάγματα προκαλούν περισσότερους θανάτους από ότι τα καρδιακά εμφράγματα.
Συνεχής προσπάθεια της επιστήμης λοιπόν είναι η έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση της νόσου της οστεοπόρωσης και της θεραπείας αυτής προς αποφυγή των καταγμάτων.
Η πιο γνωστή εξέταση για την οστεοπόρωση είναι η μέτρηση οστικής πυκνότητας (Μ.Ο.Π.). Είναι όμως αρκετή για την έναρξη ή όχι θεραπείας;
H απάντηση είναι κατηγορηματικά ΟΧΙ.
Η Πλάνη της Μέτρησης Οστικής Πυκνότητας στη Θεραπεία της Οστεοπόρωσης
Οι αιτίες λοιπόν που καταδεικνύουν την ανεπάρκεια της Μ.Ο.Π. θα παρατεθούν στη συνέχεια.
1. Στην αγορά κυκλοφορούν διάφορα μηχανήματα μέτρησης οστικής πυκνότητας που χρησιμοποιούν διαφορετικές παραμέτρους για το αποτέλεσμα της μέτρησης. Η μέθοδος που έχει αποδειχθεί με το πιο έγκυρο αποτέλεσμα είναι η DEXA. Το δε μηχάνημα το οποίο μας δίνει τις περισσότερες παραμέτρους και εκεί έχουν βασιστεί οι περισσότερες μελέτες είναι το LUNAR. Οπότε και η σύγκριση τιμών από έτος σε έτος απαιτούν το ίδιο μηχάνημα εξέτασης. Επίσης, πρέπει να έχουν και το ίδιο software εξέτασης (της ίδιας γενεάς) DEXA (Dual Energy Xray Absorptiometry).
2. Για την πλήρη κάλυψη κάθε ενδεχόμενου, η μέτρηση θα πρέπει να γίνεται στην οσφυϊκή μοίρα σπονδυλικής στήλης και στο δεξί και αριστερό ισχίο. Στην περίπτωση που η σπονδυλική στήλη υποφέρει από βαριά σκολίωση και εκφυλιστική σπονδυλοαρθρίτιδα, η μέτρηση θα οδηγήσει σε πλάνη.
Επίσης από τα δύο ισχία προτιμάμε να μετρήσουμε το μη επικρατές (για δεξιόχειρες το αριστερό ισχίο και για αριστερόχειρες το δεξί ισχίο αν και εφόσον στην εκεί περιοχή δεν έχει γίνει κάποια χειρουργική επέμβαση στο οστό).
3. Με την επιστημονική αναγνώριση της ανεπάρκειας της μέτρησης οστικής πυκνότητας ως εξέταση, η αναζήτηση της εξέλιξης οδήγησε σε μια νέα εξέταση η οποία ονομάζεται Trabecular Bone Score (TBS). Αυτή δίνει περισσότερα ποιοτικά χαρακτηριστικά της μικροαρχιτεκτονικής του οστού. Είναι μία μέθοδος μη επεμβατική. Χρησιμοποιεί τα ευρέως διαθέσιμα μηχανήματα DEXA και αποδίδει ποιοτικότερη συσχέτιση των αποτελεσμάτων της εξέτασης με τον κίνδυνο κατάγματος της επόμενης 10ετίας. Επίσης μπορεί να διευκρινίσει διαφορές μεταξύ πρωτοπαθούς και δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης.
Τέλος θα πρέπει να σημειωθεί ότι μόνο η TBS ή η προγενέστερη και ευρέως διαδεδομένη Μ.Ο.Π. δεν μπορεί από μόνη της να οδηγήσει σε θεραπεία για την οστεοπόρωση.
Ο εξειδικευμένος ιατρός θα πρέπει να διενεργήσει και ειδικό βιοχημικό έλεγχο (αίματος και ούρων). Επίσης να λάβει υπόψιν του συγκεκριμένα στοιχεία από το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό του ασθενούς.
Η συναξιολόγηση όλων των προαναφερόμενων στοιχείων (τα οποία έχουν μοριοδοτηθεί από επιστημονικές μελέτες) είναι ικανή να αποδώσει στον ασθενή την κατάλληλη θεραπεία η οποία μπορεί να είναι και μη φαρμακευτική.